- FORMA
- FORMAapud Trebell. Poll. in Victoria, Cusi sunt eius nummi —— quorum hodieque forma exstat apud Treviros: τύπος est seu signaculum archetypum, quo nummi formantur; Βουλλωτήριον recentiores Graeci dixêre. Alibi, est nummi χαρακτὴρ, Latinis quoqueve Figura: Lamprid. in Alex. Seu. nummos electrinos et aureos vultu Alexandri Magni figuravit. Apud eundem in seqq. ipse nummus formatus, h. e. figurâ seu Principis charactere donatus: Formas binarias, ternarias ---- usque ad bilibres quoque et centenarias, quas Heliogabalus invenerat, resolvi praecepit; h. e. nummos aureos, binos, ternos etc. aureos pendente etc. Vide Salmas. ad Hist. Aug. passim, praesertim ad Lamprid. cit. Item Τύπος seu Ep. litera formata, cui impressa est forma, seu imago scribentis, in sigillo sc. Formae nomine passim venit. Unde Θεῖοι τυποι, sacrae formae, quae Sacrae nude postmodum appellatae sunt, apud Ulpian. Capitolin. in Antomno, alios: quâ voce Constitutiones Principum dictas esse, observat Casaub. ad Lamprid. vide infra. Idem nomen nobilium Artificum emblematis, uti diximus in voce Caelator: tubis item, quibus aqua deducitur, vide supra Aqua formarum, item Comes formarum. In Eccl. Rom. Forma etiam sella est seu solium canentium in Choro, duplici constans parte, anticâ et posticâ: in quarum ista sedilia sunt plicatilia, cum canentibus stare incumbit. Sic vero dictae sedes eiusmodi videntur, quod formae seu imagines opere sculptorio vel penicillo adumbratae in singularum dorsalibus effingerentur: vel potius quod superne in modum formarum aquaeductuum arcuatae sint. Pars autem illa plicatilis erecta, praebens quandam sediculam, Misericordia vocitatur, vide in hac voce. At antica pars podii vicem praebet, ad quod procumbunt et curvantur, cum venia petenda est etc. Vide C. du Fresne Gloss. De formae vero am plitudine, quomodo eam, utpote vulgo gratam, apud Graecos Romanosque Principes viti, feminae inprimis, iuvare solitae sint, infra ubi de Subere. Certe corporis dignitatem in regentibus inprimis commendari, tralatitium est. Euripid. Phoerissis apud Porphyrium et Stobaeum,Πρῶτον μὲν εἶδος ἄξιον τυραννίδος.Corn. Nep. Dione c. 1. magnam corporis dignitatem, quae non minimum commendat Et. Iphicrate c. 3. Fuit autem et animo magno et corpore imperatoriaaque formâ. Eandem inter adiumenta summae rei adipiscendae reponit Tac. Ann. l. 11. c. 28. et inter coetera quae Galbam destruxerant, deformitatem fuisse, observat idem Hist. l. 1. c. 7. Vide et Iustin. l. 13. c. 1. Hinc praeclare Claud. l. 1. de Stiliconis laud. Carm. 21. v. 44. et seqq.Iam tum conspicuus, iamtum venerabilis ibas:Spondebatque ducem celsi nitor igneus oris,Membrorumque modus, qualem nec carmina finguntSemideis quacumque alte gradereris inurbe,Cedentes spatiis assurgentesque videbas.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.